Beschrijving

Nikolai Rimsky-Korsakov (1844-1908) componeerde zijn opera De nacht voor Kerstmis in 1894-1895. De première vond plaats op 10 december 1895 in Sint-Petersburg. Het libretto voor de opera was afkomstig van Rimsky-Korsakov zelf en is gebaseerd op een verhaal van Nikolai Gogol, dat een aantal jaren eerder ook al was gebruikt als materiaal voor een opera van Pjotr Tsjaikovski. De opera vertelt het verhaal van Vakula, de smid in een Oekraïens dorpje. Hij is stapelverliefd op Oxana, die als bewijs van zijn liefde een wel zeer ongebruikelijk kerstgeschenk eist: de prachtige muiltjes van de tsarina. Vakula weet heel goed dat hij normaal gesproken de wens van Oxana nooit zal kunnen vervullen en hij zoekt zijn heil bij de duivel, die een plan bedenkt om hem te helpen. De duivel draagt hem op zijn rug naar Sint-Petersburg, waar Vakula tijdens een deftige receptie kans ziet om zijn verzoek aan de tsarina kenbaar te maken. Zij stemt in en geeft hem haar muiltjes. Vervolgens keert hij terug naar zijn dorp. Hier is men er inmiddels van overtuigd dat hij dood is. Oxana is daardoor zeer bedroefd, want ze is gaan beseffen dat ze oprecht van Vakula houdt. Maar natuurlijk worden uiteindelijk alle misverstanden rechtgezet: Oxana krijgt haar extravagante geschenk, de geliefden worden herenigd en de kerkklokken luiden om de dorpelingen naar de kerstnachtmis te lokken.De levendige Polonaise wordt in de derde akte gespeeld bij de binnenkomst van de tsarina. In de prelude wordt vooruitgeblikt op haar verschijning, door middel van fanfaremotieven. De muziek schildert een levendig beeld van de feestelijke atmosfeer en het schitterende decor van het hof van de tsaar in Sint-Petersburg. Rimsky-Korsakov creëerde hiermee een stuk dat ook buiten de advent- en kersttijd gespeeld kan worden, bijvoorbeeld als openingswerk voor een